Αργαλειός ή σταν

Την Παρασκευή 15 του Μάρτη 2019 κανονίσαμε να πάμε να δούμε τον αργαλειό της Εμινέ Π. και να δούμε πώς οι γυναίκες παλιά ύφαιναν μόνες τους ότι χρειαζόταν! Σήμερα δεν υπάρχουν πια αργαλειοί στα χωριά μας, παρά ελάχιστοι, αν και έχει αρχίσει σιγά-σιγά και αναβιώνει η αρχαία αυτή τέχνη στην Κρήτη και στην Αθήνα. Η Εμινέ είναι ίσως η μοναδική στον Κένταυρο που ακόμα υφαίνει στον αργαλειό της πεθεράς της και δεν τον έχει βάλει στην άκρη.

Στο εργαστήρι της υφαίνει αυτήν την εποχή το ασπρόμαυρο καρώ ύφασμα "τορμπίνκα" που παραδοσιακά το χρησιμοποιούν για να κάνουν τσάντες για τα παιδιά που πηγαίνουν στο κοράνι.

Μετά πήγαμε στο σπίτι της μαμάς της Αϊσέ Μ. για να μας δείξει πώς φτιάχνουμε το κορδόνι στη "φούρκα". Σύμφωνα με το παλιό ημερολόγιο, στις 13 του Μάρτη μπαίνει ο μήνας  και στις 13, 14 και 15 του Μάρτη απαγορεύεται να πιάσουν βελόνα οι γυναίκες και επιτρέπεται μόνο να δουλεύουν στη φούρκα!

H Aϊσέ γράφει: " Στις13 Μαρτίου έχουμε το δικό μας "Μάρτα",  3 μέρες δεν πειράζουμε βελόνες, επειδή παλιά είχαμε όλοι ζώα και το είχαμε σαν έθιμο, να μην τα δαγκώσει φίδι. Και εκείνες τις μέρες παίρναμε τη "φούρκα" μας και πλέκαμε με εκείνη. Η Ιστορία: 'Ήταν μια γιαγιά που βόσκουσε τα πρόβατα. Ήταν καθισμένη με τη φούρκα (ρέσνη στα πομάκικα) και έπλεκε και τραγούδουσε: "Μάρτα πάρτα εγώ τώρα πιά δέν σε φοβάμαι, έρχεται το καλοκαίρι! Τότε βγαίνει απότομος αέρας και την κόλλησε σε μιά πέτρα μαζί με τη φούρκα! Και τώρα είναι κολλημένη σε εκείνη την πέτρα. Γιά να θυμώμαστε το τρελό καιρό του Μαρτίου."